Archif Tag: Marilyns

Graig Syfyrddin

Cofnodwyd ar by
Ateb

This post describes a 5.5 mile walk up Graig Syfyrddin/Edmund’s Tump from Grosmont. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Graig Syfyrddin

Hyd: 5.5 milltir
Her: canolig
Amser: tua 3 awr
Man cychwyn a gorffen: Grosmont
Uchder: 423m
Categori: Marilyn

Map a manylion ar Ordnance Survey
Map a Manylion ar OutdoorActive

Roedd yna reswm arall pam y bu f’ymweliad â Choed Gwent yn un mor frysiog – roeddwn am wneud y gorau o ddiwrnod rhydd drwy gwblhau dau fryn anghyfleus eu lleoliadau ar yr un diwrnod. Yr ail gopa, a’r un mwy diddorol yr olwg o’r ddau, oedd Graig Syfyrddin. Os edrychwn ar fap o Farilyns de Cymru, mae hon yn sefyll ar ei phen ei hun, cryn bellter o bob un arall, a dim ond rhyw filltir o’r ffin â Lloegr. Da o beth felly ei bod yn un sydd werth mynd allan o’ch ffordd i’w dringo, a bod modd cyfuno hynny gydag ymweliad â chastell gwerth chweil Grosmont.

Graig Syfyrddin yn Gymraeg: Edmund’s Tump yn Saesneg. Dwi wedi methu a dod o hyd i unrhyw esboniad o’r enwau hyn, ac eithrio’r cyfeiriad yma gan y bythol wybodus a chymwynasgar Dylan Foster Evans at y posibilrwydd ei bod yn dwyn enw Seru ap Glywys, un o blant ac etifeddion sylfaenydd honedig teyrnas ôl-Rufeinig Glywysing ar hen diriogaeth y Silwriaid ym Morgannwg a Gwent.

Darllen y cofnod yn llawn…

Coed Gwent

Cofnodwyd ar by
1

This post describes a 3.5 mile including the summit of Wentwood. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Coed Gwent

Hyd: 3.5 milltir

Her: hawdd

Amser: tua awr

Man cychwyn a gorffen: maes parcio Cadira Beeches (ST442949)

Uchder: 309m

Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey
Map a Manylion ar OutdoorActive

Mae arfaf ofn fy mod wedi bod yn ddiog. Fy mwriad o’r dechrau wrth fynd ati i gerdded pob Marilyn ym Morgannwg a Gwent oedd y byddai yna daith gylch ddymunol ar gyfer pob un, gan gychwyn yn ddigon agos at droed y bryn i roi dringfa foddhaus. Bydd yn amlwg i bawb nad ydi’r daith hon yn cyrraedd y meini prawf hynny.

Photo 04-09-2018, 10 18 38

Copa Coed Gwent

Y gwir amdani ydi fod y cyfle i ymweld a Choed Gwent wedi dod yn annisgwyl un diwrnod, heb lawer o amser i ymchwilio o flaen llaw. A roedd yr ymchwil y llwyddais i’w wneud yn awgrymu ei bod yn anodd gwneud taith gylch o unrhyw hyd nad oedd bron yn gyfan gwbl o fewn y goedwig neu’n golygu cerdded am beth amser ar ffyrdd. Bu’n rhaid bodloni felly ar daith syml, fer, yn manteisio a’r faes parcio Cadira Beeches ar y ffordd rhwng Cil-y-coed a Brynbuga, llai na milltir i ffwrdd o’r copa .

Er mwyn ychwanegu rhywfaint o ddiddordeb at yr

Photo 04-09-2018, 10 45 02

Y Curley Oak

ymweliad, mi ymestynais y daith i ymweld a’r Curley Oak – y goeden hynaf o fewn coedwig Coed Gwent, sy’n rhan o’r goedwig hynafol fwyaf yng Nghymru. Arferai’r goedwig hon fod yn llawer mwy. Cyn i lawer o’i choed gael eu cwympo ar gyfer amaeth, llongau rhyfel, golosg i’r diwydiant haearn, neu drawstiau i ffosydd y Rhyfel Mawr, ymestynai’r goedwig hon o’r Wysg i’r Gwy. Dyma hefyd y coed a rannai Teyrnas Gwent yn ddau gantref: Gwent Uwch-coed i’r gogledd iddi a Gwent Is-coed i’r de.

Mae’n ardal y bydd yn rhaid i mi ddychwelyd iddi eto pan bydd gen i fwy o amser; yn ogystal a’r goedwig ei hun, mae Taith Dyffryn Wysg, sydd yn pasio heibio i Goed Gwent ar y ffordd o Gaerleon i Aberhonddu yn apelio’n fawr.

Photo 04-09-2018, 09 59 29

Llwybrau cerdded Coed Gwent

Mynydd Allt y Grug

Cofnodwyd ar by
Ateb

This post describes a 5 mile circular walk up Allt-y-grug from Cwm-twrch, near Ystradgynlais. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Mynydd Allt y Grug

Hyd: 5 milltir
Her: hawdd
Amser: tua 2-3 awr
Man cychwyn a gorffen: Cwmtwrch Isaf
Uchder: 338 medr
Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey 
Map a Manylion ar OutdoorActive

Mae sawl gwahanol gyd-deithiwr wedi bod gyda mi ar y teithiau sydd wedi eu disgrifio yma hyd yn hyn: weithiau yn unigolyn neu ddau, weithiau yn grwp o gerddwyr o Tiger Bay Ramblers neu Glwb Mynydda Cymru. Dydw i ddim yn tueddu i’w crybwyll nhw fel arfer, ond mae’n briodol y tro yma i son am fy nghydymaith mwya ffyddlon, sydd wedi bod efo fi ar bob un o’r naw Marilyn hyd yma, sef Heledd fy merch. Tydi Heledd ddim yn ddwy oed eto, felly mewn pac ar fy nghefn y mae hi wedi bod yn teithio, a mae’r ffaith fy mod wedi gallu mynd a hi efo fi wedi caniatau i mi wneud llawer mwy o gerdded dros y ddwy flynedd ddiwethaf na fyddai wedi bod yn bosib fel arall. A bod yn onest, tydi safon y sgwrs heb fod yn grêt, ond ma hi wedi bod yn cadw fyny efo fi heb unrhyw drafferth chwarae teg iddi hi….

Y rheswm dwi’n crybwyll Heledd rwan ydi am ei bod yn debygol mai hon oedd taith olaf Heledd am beth amser. Y rheswm am hynny ydi – a dwi’n gwybod nad ydi hyn yn beth cwrtais i ddeud am ddynes o unrhyw oed – mae hi wedi mynd yn rhy drwm!

IMG_7008a

Heledd ar Pen-y-Ghent hâf diwethaf

Ar ben hynny, rwy’n amau bod y Marilyns sy’n weddill yn anoddach ar y cyfan na’r rhai sydd wedi bod, ac felly beryg y bydd rhaid i Heledd ymddeol o’i rôl ‘cefn llwyfan’ efo Silwria – am y tro o leiaf. Efallai y gwnaiff hi ail-ymuno â mi eto pan mae’n ddigon hen i dynnu ei phwysau ei hun, er mae’n siŵr y bydd hi’n meddwl bod ganddi bethau gwell i wneud efo’i hamser erbyn hynny….

Mae peth amser wedi pasio ers i mi ymweld â Marilyn newydd, ac felly yng nghanol mis Mawrth, ar ddiwrnod braf rhwng y glaw a’r eira yr es efo Heledd, a Betsan y wraig, i fyny Mynydd Allt y Grug – un o’r rhai lleiaf ym Morgannwg.

Darllen y cofnod yn llawn…

Mynydd Dinas a Foel Fynyddau

Cofnodwyd ar by
Ateb

This post describes a 11 mile circular walk up Mynydd Dinas and Foel Fynyddau from Pont-rhyd-y-fen. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Mynydd Dinas a Foel Fynyddau


Hyd: 11 milltir
Her: canolig/anodd
Amser: tua 5-6 awr
Man cychwyn a gorffen: Pontrhydyfen
Uchder: Mynydd Dinas (258m) a Foel Fynyddau (370m).
Categori: Marilyn (x 2)

Map a manylion ar Ordnance Survey

Map a Manylion ar OutdoorActive

Weithiau byddaf yn gwneud gwaith ymchwil cyn mynd ar daith er mwyn canfod pethau o ddiddordeb i ymweld â hwy ar y ffordd. Dro arall, byddaf yn dod at draws llefydd yn annisgwyl wrth gerdded ac yn edrych i mewn iddyn nhw ymhellach ar ôl dod nôl (mae’r adfeilion ar ochr y Garth yn esiampl berffaith o hynny).

Photo 23-08-17 14 39 35

Cwm Afan o Foel Fynyddau

Ar gyfer y daith yma, fy nhybiaeth cyn cychwyn oedd mai pentref Pontrhydyfen* ei hun fyddai’r prif ddiddordeb, ac yr un oedd fy nghred ar ôl i mi fod hefyd. Ond wedyn, drwy hap wrth chwilio am rywbeth arall, dyma ddarganfod fy mod – yn gwbl ddiarwybod i mi – wedi dod ar draws un o ryfeddodau’r Forgannwg ddiwydianol ar gopa Foel Fynyddau. Mwy am hynny nes ymlaen….

Darllen y cofnod yn llawn…

Mynydd y Lan

Cofnodwyd ar by
1

This post describes a 9 mile circular walk up Mynydd y Lan, near Crosskeys. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Mynydd y Lan

Hyd: 9 milltir
Her: canolig
Amser: tua 4-5 awr
Man cychwyn a gorffen: Cwmfelinfach
Uchder: 381m
Categori:Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey

Map a Manylion ar OutdoorActive

Fe fyddwch wedi sylwi nad oeddwn wedi cymryd rhyw lawer at y bryn diwethaf i mi ymweld ag o, Mynydd Twyn-glas, yn rhannol oherwydd ei gopa gwastad, di-nodwedd, ond hefyd oherwydd rhyw deimlad o ddiflastod cyffredinol o gwmpas y lle. Efallai mai fi oedd yn cael diwrnod gwael, oherwydd mae pen Mynydd y Lan yr un mor wastad, a hyd yn oed yn fwy di-nodwedd – tydi o ddim hyd yn oed wedi haeddu ymweliad gan yr OS a’u pileri concrid. Ond diawch, mi wnes i fwynhau’r daith yma. Mae’n siwr bod cyfuniad o dywydd braf a chwmni da wedi helpu, ond mae llawer o’r clod yn perthyn i’r bryn ei hun a’i gyffiniau oherywdd dyma ardal ddiddorol tu hwnt, yn llawn hanes amrywiol.

Darllen y cofnod yn llawn…

Mynydd Twyn Glas

Cofnodwyd ar by
3

This post describes a 4 mile circular walk up Mynydd Twyn-glas  from Upper Cwmbrân. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Mynydd Twyn Glas

Hyd: 4 milltir
Her: hawdd
Amser: tua 2 awr
Man cychwyn a gorffen: Cwmbrân Uchaf
Uchder: 472m
Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey


Map a Manylion ar OutdoorActive

Nid pob bryn a chopa sydd yn gydradd o ran eu hapêl. Mae’n anochel bod rhai yn fwy diddorol, yn cynnig gwell golygfeydd, neu fwy o her (ac felly boddhad) na’i gilydd. Mae’r pedwar copa sydd wedi eu trafod eisoes i gyd yn rai ble bydd y rhai sy’n gwneud yr ymdrech i’w cyrraedd yn cael eu gwobrwyo mewn amrywiaeth o ffyrdd. Yn anffodus, er mai dyma’r uchaf o gryn dipyn, tydi’r un peth ddim yn wir am Fynydd Twyn Glas, .

P1020972

Blaen Brân

Er bod digon o ddiddordeb i’w gael ar ei lethrau (dyma fam-fynydd Twmbarlwm, dair milltir i’r de ar hyd crib wastad) mae’r copa ei hun yn ddinodwedd heblaw am y mastiau a pheilonau trydan niferus. A tra ceir golygfeydd ar y ffordd i fyny, erbyn cyrraedd y top, mae’r rhain wedi eu cuddio gan y copa gwastad. Dyma fryn felly sy’n debygol o apelio at gerddwyr sydd un ai yn y busnes o gasglu Marilyns, neu sy’n pasio heibio ar eu ffordd i rywle arall: rhywbeth y byddwn yn ei wneud ar y cymal Crosskeys i Bont-y-pŵl o’r teithiau llinellol. Yn y cyfamser, dyma daith gylch fer o Gwmbrân Uchaf – rhywle sydd werth ymweld ag o – i’r rhai sydd eisiau gallu dweud ‘bûm i yno’, heb ormod o ymdrech.

Darllen y cofnod yn llawn…

Mynydd Machen

Cofnodwyd ar by
3

This post describes a 7.5 mile circular walk up Mynydd Machen from Lower Machen, with an additional section along the Rhymney river. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Mynydd Machen

Hyd: 7.5 milltir
Her: canolig
Amser: tua 4 awr
Man cychwyn a gorffen: Machen Isaf
Uchder: 362m
Categori:Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey

Map a Manylion ar OutdoorActive

Gyda thri o gopaon cyfleus (o Gaerdydd o leiaf) de Morgannwg wedi eu cwblhau, mae’n amser croesi’r ffin hanesyddol i Sir Fynwy am y tro cyntaf. Dilynai’r ffin hanesyddol rhwng Morgannwg a Gwent yr un hŷn fyth rhwng cantrefi Senghennydd a Gwynllŵg. Y ffin honno oedd yr afon Rhymni o’i tharddiad i’r môr, ond torrwyd ar y dilyniant hanesyddol gydag ail-drefnu 1974 pan osodwyd y ffin rhwng siroedd newydd Morgannwg Ganol a Gwent yn bennaf ar hyd y gadwyn o fryniau i’r dwyrain – y gadwyn sy’n cynnwys Mynydd Machen. Golygodd hyn rannu plwy hanesyddol Machen, gyda’r rhan uchaf ym Morgannwg Ganol a’r hanner isaf yng Ngwent: rhaniad sy’n parhau heddiw gyda’r naill yn sir fodern Caerffili a’r llall yng Nghasnewydd.

P1020925

Eglwys Mihangel Sant, Machen Isaf

Dyma ardal o bwys strategol dros y canrifoedd, ble mae dyffryn y Rhymni yn lledu wrth iddi ymlwybro o’r Blaenau tua’r Fro (ystyr Machen ydi ‘gwastatir Cein’, gyda Cein yn enw person sy’n anhysbys erbyn heddiw). A thra datblygodd pentref modern Machen o gwmpas y diwydiannau trwm o’r 17eg ganrif ymlaen, mae canolbwynt hanesyddol yr ardal ymhellach i lawr y dyffryn ym Machen Isaf wedi cadw ei naws wledig a hynafol.

Nid dyma’r ffordd fyrraf na chyflymaf i fyny Mynydd Machen, ond mae’n daith sy’n caniatáu ymweld ag ambell i le o ddiddordeb hanesyddol yn y dyffryn islaw hefyd. Os byddai’n well gennych gasglu’r copa a mynd adref yna fe welwch o’r map fod yna opsiynau digon syml ar gyfer gwneud hynny, gan ddechrau ym Machen Uchaf neu Isaf.

Darllen y cofnod yn llawn…

Cefn Eglwysilan: tro bach hamddenol

Cofnodwyd ar by
Ateb

This post describes an easy 4 mile circular walk around Cefn Eglwysilan from the Rose & Crown, Eglwysilan. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

CefnEglwysilan2

Cefn Eglwysilan

Hyd: 4 milltir
Her: hawdd
Amser: llai na 2 awr
Man cychwyn a gorffen: Rose & Crown, Eglwysilan
Uchder: 382m
Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey

Map a Manylion ar OutdoorActive

Rwy eisoes wedi disgrifio taith i fyny Cefn Eglwysilan o Senghennydd, ond mi soniais ar ddechrau honno bod sawl ffordd haws o fynd i fyny’r bryn bach arbennig yma.

Dyma felly dro hawdd ei dilyn y gall unrhywun ei gwneud, gan gynnwys teuluoedd a rhai sydd newydd gael llond bol o ginio Sul yn y Rose & Crown! Cylchdaith syml, 4 milltir o hyd, o amgylch Comin Eglwysilan gan gynnwys copa Cefn Eglwysilan. Mae’n cynnwys golygfeydd bendigedig i bob cyfeiriad ar ddiwrnod clir – o’r Bannau i’r mor a thu hwnt. Dim gormod o ddringo, bron dim pobl, a thafarn (a/neu eglwys wrth gwrs!) i orffen. Yn wir, be na bai am wehilion cymdeithas sy’n mynnu defnyddio’r comin fel tomen sbwriel, byddai’r daith yma yn agos at fod yn berffaith.

O faes parcio’r Rose & Crown, trowch i’r chwith ac yna ewch syth yn eich blaen yn y groesffordd a dilyn y trac at y comin. Bosib bydd rhaid i chi ddringo dros y giat, oherwydd awydd dealladwy ffermwyr i atal cerbydau rhag cael mynediad at y tir agored. Dilynwch yr un llwybr ar hyd ymyl y comin, nes cyrraedd trac arall sy’n troi i’r chwith. Dilynwch hwn at y mastiau, ac yna ar draws y pant at yr ail gopa sydd a philer ar ei gopa. (Mae cadw i’r dde yn helpu osgoi y tir gwlypaf). Oddi yno, dilynwch grib y bryn tua’r de ac yna’r ffordd fynydd i ddod a chi’n ôl at eich man cychwyn.

Yr olygfa i’r de, yn cynnwys Mynydd Meio, Craig yr Allt, Y Garth, Ceunant Taf, Caerdydd, Penarth a Mor Hafren

 

 

Cefn Eglwysilan

Cofnodwyd ar by
2

This post describes a 6 mile circular walk up Mynydd and Cefn Eglwysilan from Senghennydd, along with information on some points of interest en route. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Cefn Eglwysilan

Hyd: 6 milltir
Her: canolig
Amser: tua 3 awr
Man cychwyn a gorffen: Senghennydd
Uchder: 382m
Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey


Map a Manylion ar OutdoorActive

photo-20-12-2016-10-11-11

Senghennydd

Ar ôl troedio ffin ddeheuol y maes glo ar y Garth a Chraig yr Allt, mae’n bryd symud i berfeddwlad Blaenau Morgannwg a does unman gwell i gael cyflwyniad i dirwedd yr ardal honno na Chefn Eglwysilan. Yn wir, go brin fod unrhyw fryn wedi ei leoli’n well o fewn ei gymdogaeth, oherwydd o’r copa gellir edrych nid yn unig i’r ddau gyfeiriad ar hyd cwm Taf, ond hefyd i fyny cymoedd y Rhondda a Chynon: y tri chwm fel sbôcs olwyn yn rheiddio o’r both.

Darllen y cofnod yn llawn…

Craig yr Allt

Cofnodwyd ar by
2

This post describes a short 3.5 mile circular walk up Craig yr Allt, along with information on some points of interest en route. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Craig yr Allt

Hyd: 3.5 milltir
Her: hawdd
Amser: tua awr a hanner
Man cychwyn a gorffen: mynwent Tŷ Rhiw
Uchder: 273m
Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey


Map a Manylion ar OutdoorActive

Darllen y cofnod yn llawn…