Archif Tag: Mynydd Machen

Ffynnon Taf i Crosskeys

Cofnodwyd ar by
1

This post describes an 14 mile linear walk from Taffs Well to Crosskeys in the south Wales valleys, via Craig yr Allt, Ruperra Castle, and Mynydd Machen. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

 Ffynnon Taf i CrosskeysTWCK

Hyd: 14 milltir
Her: canolig/anodd
Amser: tua 7 awr
Lluniaeth: Ffynnon Taf, Black Cock – Mynydd Caerffili, Draethen, Crosskeys
Man cychwyn a gorffen:  Gorsafoedd tren Ffynnon Taf a Crosskeys. 6 tren yr awr rhwng Caerdydd a Ffynnon Taf, ac un yr awr o Gaerdydd i Crosskeys (Llun i Sadwrn)

Map a manylion ar Ordnance Survey

Map a manylion ar OutdoorActive

Cyn cychwyn y tro yma, rhaid wrth gyfaddefiad bach. Fe gofiwch fod y teithiau llinellol presennol yn ein tywys yn ôl o Faesteg i Lyn Ebwy. Maent felly ym mynd o’r gorllewin i’r dwyrain, a gyda ni wedi gorffen yn Ffynnon Taf y tro diwethaf, mae’n iawn fod y daith hon yn cychwyn yno ac yn ein hebrwng i Crosskeys. Ond, y gwir amdani ydi fy mod i fy hun wedi gwneud y daith hon ddwywaith, ac mai’r ffordd arall o gwmpas fuodd hi bob tro – sef o Crosskeys i Ffynnon Taf. Mae yna reswm da am hynny – gydag un trên yr awr o Gaerdydd i Crosskeys ond chwech i Ffynnon Taf, roedd yn gwneud synnwyr i mi orffen yn Ffynnon Taf gan wybod na fyddai rhaid i mi aros yn hir am drên tuag adref, pryd bynnag y buaswn yn gorffen. Hefyd, rhaid ystyried bod y beint yn Fagin’s yn fwy boddhaol ar ddiwedd taith nag a fyddai ar ei dechrau!

Felly, gyda hynny o ddatguddiad allan o’r ffordd, rhowch eich anghrediniaeth o’r neilltu, ac ymunwch gyda mi ar daith ffantasi o Ffynnon Taf i Crosskeys…. Darllen y cofnod yn llawn…

Mynydd Machen

Cofnodwyd ar by
3

This post describes a 7.5 mile circular walk up Mynydd Machen from Lower Machen, with an additional section along the Rhymney river. Click here for a GoogleTranslate version of this post.

Mynydd Machen

Hyd: 7.5 milltir
Her: canolig
Amser: tua 4 awr
Man cychwyn a gorffen: Machen Isaf
Uchder: 362m
Categori:Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey

Map a Manylion ar OutdoorActive

Gyda thri o gopaon cyfleus (o Gaerdydd o leiaf) de Morgannwg wedi eu cwblhau, mae’n amser croesi’r ffin hanesyddol i Sir Fynwy am y tro cyntaf. Dilynai’r ffin hanesyddol rhwng Morgannwg a Gwent yr un hŷn fyth rhwng cantrefi Senghennydd a Gwynllŵg. Y ffin honno oedd yr afon Rhymni o’i tharddiad i’r môr, ond torrwyd ar y dilyniant hanesyddol gydag ail-drefnu 1974 pan osodwyd y ffin rhwng siroedd newydd Morgannwg Ganol a Gwent yn bennaf ar hyd y gadwyn o fryniau i’r dwyrain – y gadwyn sy’n cynnwys Mynydd Machen. Golygodd hyn rannu plwy hanesyddol Machen, gyda’r rhan uchaf ym Morgannwg Ganol a’r hanner isaf yng Ngwent: rhaniad sy’n parhau heddiw gyda’r naill yn sir fodern Caerffili a’r llall yng Nghasnewydd.

P1020925

Eglwys Mihangel Sant, Machen Isaf

Dyma ardal o bwys strategol dros y canrifoedd, ble mae dyffryn y Rhymni yn lledu wrth iddi ymlwybro o’r Blaenau tua’r Fro (ystyr Machen ydi ‘gwastatir Cein’, gyda Cein yn enw person sy’n anhysbys erbyn heddiw). A thra datblygodd pentref modern Machen o gwmpas y diwydiannau trwm o’r 17eg ganrif ymlaen, mae canolbwynt hanesyddol yr ardal ymhellach i lawr y dyffryn ym Machen Isaf wedi cadw ei naws wledig a hynafol.

Nid dyma’r ffordd fyrraf na chyflymaf i fyny Mynydd Machen, ond mae’n daith sy’n caniatáu ymweld ag ambell i le o ddiddordeb hanesyddol yn y dyffryn islaw hefyd. Os byddai’n well gennych gasglu’r copa a mynd adref yna fe welwch o’r map fod yna opsiynau digon syml ar gyfer gwneud hynny, gan ddechrau ym Machen Uchaf neu Isaf.

Darllen y cofnod yn llawn…