Cefn Eglwysilan: tro bach hamddenol


This post describes an easy 4 mile circular walk around Cefn Eglwysilan from the Rose & Crown, Eglwysilan. Click here for a GoogleTranslate version of this post.


CefnEglwysilan2

Cefn Eglwysilan

Hyd: 4 milltir
Her: hawdd
Amser: llai na 2 awr
Man cychwyn a gorffen: Rose & Crown, Eglwysilan
Uchder: 382m
Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey

Map a Manylion ar OutdoorActive


Rwy eisoes wedi disgrifio taith i fyny Cefn Eglwysilan o Senghennydd, ond mi soniais ar ddechrau honno bod sawl ffordd haws o fynd i fyny’r bryn bach arbennig yma.

Dyma felly dro hawdd ei dilyn y gall unrhywun ei gwneud, gan gynnwys teuluoedd a rhai sydd newydd gael llond bol o ginio Sul yn y Rose & Crown! Cylchdaith syml, 4 milltir o hyd, o amgylch Comin Eglwysilan gan gynnwys copa Cefn Eglwysilan. Mae’n cynnwys golygfeydd bendigedig i bob cyfeiriad ar ddiwrnod clir – o’r Bannau i’r mor a thu hwnt. Dim gormod o ddringo, bron dim pobl, a thafarn (a/neu eglwys wrth gwrs!) i orffen. Yn wir, be na bai am wehilion cymdeithas sy’n mynnu defnyddio’r comin fel tomen sbwriel, byddai’r daith yma yn agos at fod yn berffaith.

O faes parcio’r Rose & Crown, trowch i’r chwith ac yna ewch syth yn eich blaen yn y groesffordd a dilyn y trac at y comin. Bosib bydd rhaid i chi ddringo dros y giat, oherwydd awydd dealladwy ffermwyr i atal cerbydau rhag cael mynediad at y tir agored. Dilynwch yr un llwybr ar hyd ymyl y comin, nes cyrraedd trac arall sy’n troi i’r chwith. Dilynwch hwn at y mastiau, ac yna ar draws y pant at yr ail gopa sydd a philer ar ei gopa. (Mae cadw i’r dde yn helpu osgoi y tir gwlypaf). Oddi yno, dilynwch grib y bryn tua’r de ac yna’r ffordd fynydd i ddod a chi’n ôl at eich man cychwyn.

Yr olygfa i’r de, yn cynnwys Mynydd Meio, Craig yr Allt, Y Garth, Ceunant Taf, Caerdydd, Penarth a Mor Hafren

 

 

Mapio Cwm yr Aber

Fe ddechreuodd taith Mynydd a Chefn Eglwysilan yn Senghennydd, ym mlaen Cwm Aber: un o gymoedd llai’r maes glo. Wrth edrych ar hen fapiau Ordnance Survey o’r ardal, fel y byddaf yn gwneud yn aml wrth baratoi i fynd i ardal newydd, fe sylwais fod yna rywbeth diddorol am y mapiau o’r cwm yma, nad oeddwn i wedi dod ar ei draws o’r blaen.

Cwm Aber, sydd hefyd wedi cael ei adnabod yn y gorffennol fel Cwm Tridwr a Chwm Parc, oedd un o’r rhannau olaf o’r maes glo i gael ei ddatblygu. Ar ddiwedd yr 1880au, pan oedd diwydiant glo’r Rhondda yn ei anterth, a phentrefi mor ddiarffordd â Glyncorrwg, Blaengarw a Bedlinog eisoes ar y map, roedd y cwm bach yma ar gyrion Caerffili heb ei gyffwrdd.

Fel mewn sawl ardal arall, pan drefolwyd yr ardal yn y pen draw, datblygodd megis dros nos, ymledodd fel tân gwyllt, a ddaeth a thrasiedi i’w ganlyn. Yn wir, heblaw bod trychineb ddiwydiannol fwyaf Prydain wedi digwydd ym mhwll yr Universal ym 1913, debyg na fyddai Senghennydd a Chwm Aber yn ddim mwy na throednodyn bach yn hanes y maes glo. Ond y cyfle unigryw mae datblygiad hwyr Cwm yr Aber yn ei roi i rywun fel fi sy’n hoff o bori hen fapiau, ydi bod posib ei olrhain o’r cychwyn cyntaf drwy fapiau County Series yr Ordnance Survey, a gyhoeddwyd gyntaf yn yr 1870/80au, pan oedd y cwm yn dal i fod yn gwbl wledig.

Darllen y cofnod yn llawn…

Cefn Eglwysilan


This post describes a 6 mile circular walk up Mynydd and Cefn Eglwysilan from Senghennydd, along with information on some points of interest en route. Click here for a GoogleTranslate version of this post.


Cefn Eglwysilan

Hyd: 6 milltir
Her: canolig
Amser: tua 3 awr
Man cychwyn a gorffen: Senghennydd
Uchder: 382m
Categori: Marilyn

Map a Manylion ar Ordnance Survey


Map a Manylion ar OutdoorActive


photo-20-12-2016-10-11-11

Senghennydd

Ar ôl troedio ffin ddeheuol y maes glo ar y Garth a Chraig yr Allt, mae’n bryd symud i berfeddwlad Blaenau Morgannwg a does unman gwell i gael cyflwyniad i dirwedd yr ardal honno na Chefn Eglwysilan. Yn wir, go brin fod unrhyw fryn wedi ei leoli’n well o fewn ei gymdogaeth, oherwydd o’r copa gellir edrych nid yn unig i’r ddau gyfeiriad ar hyd cwm Taf, ond hefyd i fyny cymoedd y Rhondda a Chynon: y tri chwm fel sbôcs olwyn yn rheiddio o’r both.

Darllen y cofnod yn llawn…